چرا خبرگزاریها و روزنامهها باید به معرفی کتاب بپردازند؟
خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)-دکتر سیدمجید نبوی: معرفی کتاب نقش بسزایی در رشد و ارتقاء فرهنگ دارد و ضروری است که کتابهای جدید و مفید به مردم شوند. به طور کلی درباره کتاب دو بحث را میتوان مطرح کرد ۱- نگارش کتاب ۲- اطلاع رسانی کتاب؛ درباره نگارش کتاب باید گفت که کم و بیش در سالهای اخیر کتابهای فراوان و خوبی در زمینههای مختلف به نگارش درآمده است و اساتید و صاحب نظران کتابهای خوبی را منتشر کردهاند البته هنوز در بسیاری از زمینههای علمیخلاهایی وجود دارد و حتی برخی کتابها نیازمند تقویت مطالب و غنی تر شدن مباحث هستند اما در کل کتابهای خوبی منتشر شدهاند که ضرورت دارد اطلاعرسانی شود. اما درباره بخش دوم یعنی اطلاع رسانی باید گفت که هنوز آنگونه که باید درباره کتاب، اطلاع رسانیهای مطلوب و کافی انجام نشده است. هرچند برخی فعالیتها و معرفیها در اینترنت و فضای مجازی دیده میشود اما به نظر میرسد معرفی کتاب آن گونه که باید در رسانه ملی و خبرگزاریها انجام نشده است. نگارش کتاب به عهده اساتید، صاحب نظران و نویسندگان است اما اطلاع رسانی آن به عهده مراکز اطلاعرسانی از جمله رسانه ملی و روزنامهها و خبرگزاریها است و یک نویسنده خود به تنهایی نمیتواند کتابهای خود را معرفی و اطلاع رسانی کند بلکه مراکز اطلاع رسانی باید این مهم را انجام دهند.
درباره عدم اطلاع رسانی کافی درباره کتابهای منتشر شده باید گفت بحث معرفی کتاب ضعیف است به گونهای که گاهی برخی اساتید دانشگاه و حوزه از برخی از کتابهای نوشته شده همکاران خود اطلاع ندارند چه رسد به اینکه دیگران و عموم مردم از کتابهای آنها اطلاع داشته باشند. بنابراین باید کتابهای نوشته شده اطلاعرسانی شود تا دیگران از وجود کتابهای نوشته شده مفید مطلع شوند که این مسئله وظیفه مراکز اطلاع رسانی مانند روزنامهها و خبرگزاریها است.
در ادامه به برخی از روزنامهها و خبرگزاریهای خارجی که بخش اطلاع رسانی کتاب دارند اشاره میشود. برخی از روزنامهها و خبرگزاریهای خارجی برای بحث معرفی کتاب اهمیت زیادی قائل شده و در کنار دیگر بخشهای خود بخشی با عنوان «کتاب» یا «معرفی کتاب» دارند که در آن به معرفی یک کتاب یا گاهی معرفی چندین کتاب در یک حیطه موضوعی میپردازند که در ادامه به نمونههایی از آن میپردازیم.
۱- گاردین
این روزنامه در وب سایت خود به آدرس https://www.theguardian.com/international بخشی با عنوان Culture دارد که اولین زیر مجموعه آن Books است در این بخش، کتابها به چند روش معرفی میشوند. یا برترین کتابهای ماه گذشته معرفی شوند یا برترین کتابهای سال گذشته معرفی میشوند و یا کتابهای خوب در یک موضوع خاص معرفی میشوند و یا کتابهای صوتی معرفی میشوند و یا یک کتاب به تنهایی معرفی میشود. اینها نشان دهنده اهمیت کتاب برای این روزنامه و تلاش برای معرفی کتاب به مدلها و شکلهای مختلف به مخاطب است تا مخاطب به راحتی بتواند کتاب مورد علاقه خود را یافته و آن را تهیه و مطالعه کند.
۲- واشنگتن تایمز
واشنگتن تایمز به آدرس https://www.washingtontimes.com/ بخش با عنوان Commentary دارد که در ذیل آن قسمتی با عنوان Books وجود دارد. در این بخش انواع مختلف کتاب در زمینههای مختلف معرفی میشود.
۳- فایننشال تایمز
فایننشال تایمز به آدرس https://www.ft.com/ بخشی با عنوان Life & Arts دارد که در آن قسمتی با عنوان Books است و در این بخش کتابهای مختلف معرفی میشود.
۴- وال استریت ژورنال
وال استریت ژورنال نیز به آدرس https://www.wsj.com/ بخشی با عنوان Books & Arts دارد و در آن کتابها در موضوعات مختلف معرفی میشود. تعداد روزنامهها و خبرگزاریهای خارجی که بخش معرفی کتاب دارند بسیار زیاد است که به دلیل طولانی شدن از ذکر همه آنها صرفنظر میشود.
تنها تعداد معدودی از روزنامهها و خبرگزاریهای بخشی با عنوان کتاب یا معرفی کتاب یافت میشود و وقتی که به آن تعداد معدود نیز رجوع میشود. تعداد کتابهای معرفی شده بسیار اندک است درحالیکه کتابهای بسیار خوب زیادی برای معرفی وجود دارند و تا به حال نسبت به معرفی آنها هیچ اقدامی نشده است و حتی میتوان کتابهای مهم در یک حیطه موضوعی خاص یا کتابهای خوب در سال گذشته یاماه گذشته را معرفی کرد که کمتر در روزنامه و خبرگزاریها دیده میشود.
ضرورت توجه بیشترِ مسئولان روزنامهها و خبرگزاریها به بحث معرفی کتاب
همانطور که گفته شد، به بحث معرفی کتاب آن گونه که باید پرداخته نشده است و کتابهای فراوانی در موضوعات مختلف وجود دارند که هنوز معرفی نشدهاند کتابهایی که اساتید و نویسندگان زحمات فراوانی برای نگارش آن متحمل شده اند اما مخاطبان از نگارش چنین کتابهایی اطلاع ندارند. معرفی کتابها نیازمند دغدغه مندی و توجه بیشتر مسئولان مربوطه است بسیاری از نویسندگان حاضر هستند که درباره کتابی که نوشتهاند مصاحبه کنند یا حتی یادداشت خبری بنویسند تا کتاب آنها معرفی شود فقط همت مسئولان را میطلبد که کتابهای خوب را شناسایی و با مولفان آنها ارتباط بگیرند.
نتایج معرفی کتاب
از نتایج معرفی کتاب، شناخت کتاب و تهیه آن در صورت لزوم توسط مخاطبان است و این امر سبب رشد صنعت نشر در کشور میشود همچنین بدون شک، ارائه اطلاعات در زمینههای مختلف به مردم سبب رشد و شکوفایی میشود و اگر کتابها در موضوعات مختلف معرفی شود سبب کمتر شدن هدر رفت وقت و هزینه مردم در زمینههای مختلف میشود همچنین معرفی کتاب سبب بیشتر دیده شدن نویسندگان و زحمات آنهاست و وقتی نویسندگان استقبال و توجه مخاطبان را ببینند برای فعالیتهای بیشتر و بهتر تشویق و ترغیب میشوند.
منبع خبر: خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)