خانە کتاب كُردی
ارائه خدمات خوب و تجربه کاربری مناسب برای مخاطب در اولویت است
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: آنچه که ما به‌عنوان طراح و شما به‌عنوان رکن اصلیِ «سامانه خرید از کتابفروشی» باید روی آن تمرکز کنیم، ارائه خدمات خوب و تجربه کاربری مناسب برای خریداران است تا مخاطب از تعامل با کتابفروشی ها خاطره خوب داشته باشد.
به گزارش روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، نشست هم‌اندیشی با کتابفروشان در موضوع «سامانه خرید از کتابفروشی»، دوشنبه ۷ شهریورماه ۱۴۰۱، با حضور علی رمضانی؛ مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، حسین صفری؛ معاون اقتصاد و فرهنگ و آزاده نظربلند؛ معاون کتاب و فرهنگ این موسسه و جمعی ازکتابفروشان سراسر کشور به‌صورت مجازی برگزار شد.
ارتقای فعالیت کتابفروشی‌ها و دسترسی بهتر مردم به کتاب
علی رمضانی؛ مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در توضیحات ابتدایی خود در این نشست بیان کرد: آنچه امروز مطرح می‌شود درباره سامانه‌ای است که برای ارتقای فعالیت کتابفروشی‌ها و دسترسی بهتر مردم فراهم شده است. طبیعتا این حرکت در آغاز راه است و امیدواریم با مساعدت دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از طریق یارانه‌ای که اختصاص داده شده است و همراهی کتابفروشان، به نتایج خوبی برسیم. موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران همواره تلاش کرده به حلقه آخر چرخه نشر توجه ویژه داشته باشد و یکی از اقداماتی که در کنار دیگر اقدامات معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این راستا صورت گرفته، تسهیل دسترسی مردم به کتابفروشی‌ها است.
توجه ویژه به حلقه آخر زنجیره نشر در «سامانه خرید از کتابفروشی»
حسین صفری؛ معاون اقتصاد و فرهنگ خانه کتاب و ادبیات ایران نیز گفت: یکی از دغدغه‌هایی که همواره در حوزه فرهنگ مطرح بوده، توجه ویژه به حلقه آخر زنجیره نشر یعنی کتابفروشان است و «سامانه خرید از کتابفروشی» نیز در همین راستا ایجاد شده است. البته باید توجه داشت که هر پدیده جدیدی آنهم در فضای مجازی، در ابتدای راه شرایط خاص خود را دارد و به مرور اشکالات مرتفع و سامانه کامل‌تر خواهد شد.
۲۵ درصد یارانه برای خریداران در «سامانه خرید از کتابفروشی»
آزاده نظربلند؛ معاون کتاب و فرهنگ خانه کتاب و ادبیات ایران نیز در بخش ابتدایی سخنان خود در این نشست، با ارائه توضیحاتی درباره «سامانه خرید از کتابفروشی»، اظهار کرد: تاکنون درصد قابل‌توجهی از کتابفروشان (۴۳۶ کتابفروشی) برای فعالیت در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اند و این روند همچنان ادامه دارد.
وی افزود: در این سامانه، امکان عرضه و فروش کتاب به‌صورت حضوری و مجازی و تخصیص یارانه به خریداران در همه نقاط کشور حتی در نقاط فاقد کتابفروشی فراهم شده است.
آزاده نظربلند تأکید کرد: کتابفروشی‌ها علاوه بر ثبت‌نام در این سامانه، باید در سامانه پست کتاب نیز عضو شوند تا بتوانند کتاب‌های خریداری‌شده توسط خریداران را از طریق پست ارسال کنند. همچنین برای دیدن کتاب‌های موجود در کتابفروشی‌ها توسط خریداران، نیاز است که کتابفروشان، اطلاعات کتاب‌های خود را در سامانه بارگذاری کنند که تاکنون تعداد زیادی از کتاب‌ها در سامانه بارگذاری شده است.
معاون کتاب و فرهنگ خانه کتاب و ادبیات ایران ادامه داد: بنای اولیه کار این بود که با نرم‌افزارهای فروش که در کتابفروشی‌ها استفاده می‌شود مرتبط باشیم تا بتوانیم به‌راحتی اطلاعات کتاب‌ها را دریافت کنیم، اما متأسفانه به دلیل اقتضائات فنی که سامانه‌های فروشگاهی نتوانستند ایجاد کنند، این ارتباط برقرار نشد. همچنان این مسأله را پیگیری می‌کنیم و امیدواریم که نرم‌افزارها بتوانند پیاده‌سازی فنی برای ارتباط با «سامانه خرید از کتابفروشی» را انجام دهند که در این‌ٌ‌صورت امکان بارگذاری و به‌روزرسانی موجودی آسان‌تر خواهد بود. اما به‌عنوان راه‌حل جایگزین این امکان فراهم شده که کتابفروشی‌ها از خروجی نرم‌افزارهای خود مانند نمونه‌ای که در سایت قرار گرفته، اطلاعات کتاب‌ها را از طریق فایل اکسل به‌صورت دسته‌ای وارد سامانه کنند.
وی با اشاره به یارانه اختصاص داده شده به خریداران نیز گفت: مبلغ ۱۰۰ هزار تومان یارانه تا سقف ۴۰۰ هزار تومان خرید یعنی ۲۵ درصد یارانه از طریق این سامانه به خریداران اختصاص پیدا می‌کند. همچنین محل قرار گرفتن کتابفروشی به این معنی که در مرکز یا شهرستان باشد، تعداد کتابفروشی‌های استان، تعداد کتاب‌هایی که از سوی کتابفروشی‌ها بارگذاری شده و همچنین برنامه‌های فرهنگی کتابفروشی‌ها، ازجمله معیارهایی است که برای اختصاص میزان اعتبار در کتابفروشی مدنظر قرار می‌گیرد.
پرسش‌های کتابفروشان؛ از تغییر قیمت کتاب تا ملاک تخصیص یارانه
در بخش دیگر این نشست، کتابفروشان به بیان سوالات و دغدغه‌های خود پرداختند که از سوی مدیران خانه کتاب و ادبیات ایران به‌عنوان طراح و مجری این سامانه پاسخ داده شد.
نحوه ارسال بسته‌های کتاب و سهم کتابفروشان در هزینه ارسال، زمان فعالیت سامانه، نحوه بارگذاری کتاب‌ها به‌ویژه کتابفروشانی که چندین هزار جلد کتاب دارند، افزایش قیمت کتاب و تأثیر آن بر خرید مردم با توجه به وضعیت اقتصادی جامعه، شیوه قیمت‌گذاری کتاب‌ها و لزوم سیاستگذاری مشخص در این زمینه، امکان یا عدم امکان تغییر قیمت کتاب در سامانه، امکان افزایش قیمت در فروش حضوری، تخفیف‌های بالا و غیرقانونی برخی سایت‌های فروش، ملاک تعیین سقف یارانه و اعتبار درنظر گرفته شده برای خریدار و کتابفروش، بیمه کتابفروشان و افراد شاغل در کتابفروشی‌ها، لزوم تطابق شماره تلفن همراه با کد ملی خریدار و امکان اختصاص پنل و یارانه ویژه کودکان در سامانه، مهمترین پرسش‌ها و دغدغه‌های مطرح‌شده از سوی کتابفروشان حاضر در این نشست هم‌اندیشی بود.
هیچ هزینه‌ای برای ارسال کتاب از کتابفروشان کسر نمی‌شود
علی رمضانی در پاسخ به برخی پرسش‌های مطرح‌شده، بیان کرد: در این سامانه نباید برای کتابفروشی‌ها کار و زحمت جدیدی اضافه شود. پیش از این کتابفروشی‌ها مجبور بودند که یک‌بار در نرم‌افزار خودشان و یک‌بار در نرم‌افزار طرح‌های فصلی فروش کتاب، موجودی کتاب‌های خود را بارگذاری و به‌روز کنند. اما در این سامانه، پیش‌بینی شده که این کار به‌طور خودکار و بدون دخالت کاربر صورت گیرد در‌صورتی‌که بتوانند آنلاین به سامانه متصل شوند. نکته دیگر اینکه در این سامانه، بابت ارسال بسته‌های کتاب، هیچ هزینه‌ای از کتابفروش کسر نمی‌شود. بخش عمده هزینه ارسال برعهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی نیز برعهده خریدار است.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران، درباره دغدغه‌های برخی کتابفروشان درباره زمان شروع به فعالیت این سامانه نیز توضیح داد: موضوع برگزاری یک طرح نیست که زمانی برای آغاز و پایان و بازه زمانی فعالیت آن متصور شویم. برای فعالیت این سامانه، تنها یک تاریخ شروع داریم و مستمر ادامه خواهد داشت تا زمانی که یارانه کتابفروشی‌ها به اتمام برسد. حتی پس از آن هم کتابفروشی‌ها در صورت تمایل می‌توانند در سامانه به فعالیت بپردازند.
وی در ادامه با صحه گذاشتن بر معضل ارائه تخفیف‌های بالا از سوی برخی سایت‌ها یا غرفه‌های فروش کتاب در سطح شهر، افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دو دسته اقدامات را در ارتباط با کتابفروشی‌ها در دستور کار قرار داده است. یک دسته اقدامات ایجابی است که از آن‌جمله بحث تدوین آیین‌نامه تعرفه‌های فرهنگی برای حوزه انرژی بوده که در دولت پیگیری می‌شود. یک بحث دیگر، پیگیری تأمین اعتبار وام برای کتابفروشان است. بحث دیگر درباره موضوع دسترسی همه مردم ایران به کتابفروشی‌ها است که از طریق «سامانه خرید از کتابفروشی» پیگیری می‌شود. از دیگر اقدامات ایجابی، توسعه ویترین و افزایش تعداد کتابفروشی‌ها است.
علی رمضانی گفت: دسته دیگر اقدامات برای ساماندهی این حوزه، اقدامات سلبی است. تخفیف‌هایی که در سایت‌های فروش یا حتی سایت‌های غیرمرتبط با کتاب ارائه می‌شود یا تخفیف‌هایی که خود ناشران در رقابت با مجموعه کتابفروشان کشور درنظر می‌گیرند، دغدغه‌ای درست و محل تأمل و اشکال است. ازجمله اقدامات سلبی طراحی شده در این زمینه، گفت‌وگو با مجموعه شهرداری تهران و شرکت بهره‌برداری مترو، برای ساماندهی غرفه‌های بدون مجوز فروش کتاب در ایستگاه‌های مترو و دیگر اماکن شهری است. همچنین در زمینه ساماندهی سایت‌های فروش کتاب که بازار این حوزه را متلاطم کرده‌اند نیز اقداماتی در حال انجام است.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در بخش دیگری از سخنان خود، اظهار کرد: وقتی یک سامانه اینچنینی تحت نظارت دولت ایجاد می‌شود که دستگاه‌های مختلف می‌توانند نسبت به آن اطمینان داشته باشند، منابعی را برای کارکنانشان درنظر می‌گیرند تا از این فضا خرید کنند. طبیعی است که حجم انبوهی از مردم به سمت چنین سامانه‌ای خواهند آمد. اکنون برای «سامانه خرید از کتابفروشی» پیشنهاداتی از سوی برخی سازمان‌ها برای مشارکت در افزایش یارانه ۱۰ میلیاردی درنظر گرفته شده از سوی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ارائه شده است.
وی افزود: تاکنون اطلاعاتی که در طرح‌های فصلی فروش کتاب وجود داشت، مربوط به مشتریان فروشگاه‌ها بوده که اکنون به این شکل نیست و افراد دیگری نیز به طرح‌ها اضافه می‌شوند. در نمایشگاه‌های مجازی این اتفاق رخ داد. ناشران بیان می‌کردند که مشتریانی از آن‌ها خرید می‌کنند که تاکنون اسمشان یا محل آدرسی که کتاب به آنجا ارسال شده را نشنیده‌اند. از این پس این امر برای کتابفروشان اتفاق خواهد افتاد. آنچه که ما به‌عنوان طراح و شما به‌عنوان رکن اصلی این سامانه باید روی آن تمرکز کنیم، ارائه خدمات خوب و تجربه کاربری مناسب برای خریداران است تا مخاطب بتواند به این مجموعه اعتماد کرده و یارانه خود را اینجا صرف کند.
