فضای عمومی جامعه صدای کتاب را بشنوند
علی رمضانی در دومین جلسه شورای برنامه ریزی سی امین دوره هفته کتاب گفت: برنامه ها و فعالیت های این هفته باید به سمتی برود تا فضای عمومی و اقشار مختلف جامعه صدای کتاب را بشنوند و ذهن و فکرشان به سمت کتاب سوق پیدا کند.
به گزارش روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، دومین جلسه شورای برنامه ریزی سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران سه شنبه (نوزدهم مهر ماه ۱۴۰۱) با حضور علی رمضانی(دبیر سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران) و اعضای این شورا و جمعی از اعضای ستاد اجرایی در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
در ابتدای این جلسه علی رمضانی با اشاره به اینکه فرآیند اجرایی برنامه های سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از چند ماه قبل آغاز شده است، گفت: این دوره از هفته کتاب اولین هفته کتاب قرن خواهد بود و باید برنامه ها و فعالیت ها را متناسب با آن تدارک ببینیم و از طرح های کلیشه ای و تکراری دوری کنیم. گفت و گو با مردم از جنس کتاب بخوانید نباشد بلکه برای کتاب خوان شدن مردم راهنمایی های دقیق تری به آنها ارائه کنیم.
دبیر سی امین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: برنامه ها و فعالیت های این هفته باید به سمتی برود تا فضای عمومی و اقشار مختلف جامعه صدای هفته کتاب را که به نام کتاب نام گذاری شده را بشنوند و ذهن و فکرشان را به سمت کتاب سوق پیدا کند. صنعت کتاب بزرگترین صنعت فرهنگی کشور است و یکی از جنبه های بزرگ آن حجم اقتصادی آن است. اما یکی از مسائل بزرگ ما در این حوزه این است که دائما به مردم گفته ایم کتاب بخوانند. در سال ۱۴۰۰، ۸۰ هزار عنوان کتاب چاپ اول در کشور منتشر شده است و ما مردم را در این دریای بزرگ برای پیدا کردن صدف های بزرگ سرگردان کرده ایم. درحالی که باید مردم را در انتخاب کتاب های مناسب با سن و سلیقه خودشان راهنمایی کنیم. بنابراین لازم است در راهبردها تغییراتی ایجاد کنیم تا در این راه موفق شویم.
رمضانی با تاکید بر اینکه در هفته کتاب و در طول سال باید با کارفرمایان درباره اهمیت کتاب و کتابخوانی گفت و گو کنیم، گفت: کارفرمایان باید در کنار مجموعه نیازهای اقتصادی همکاران خود به نیازهای فرهنگی آنها نیز توجه داشته باشند. شاخص مورد وفاقی برای سنجش میزان مطالعه در کشور موجود نیست؛ در این حوزه پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با برگزاری نشست های تخصصی با حضور صاحب نظران می تواند درباره این شاخص ها گفت و گو کند تا به شاخص های مورد وفاق ملی و نمایان گر سرانه مطالعه در کشور برسیم.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران بیان کرد: سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور ظرفیت هایی دارد که با تجهیز و به روز رسانی کتابخانه های آنها می توانیم به افراد حاضر در آنجا کمک کنیم. چرا که گاها شنیده می شود تعدادی از زندانیان با کتاب خواندن متحول شده اند یا در مجازات های آنها تخفیفی حاصل شده است. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان، آموزش و پرورش و سایر نهادها در برگزاری جشنواره ها و ساخت سریال و فیلم به کتاب توجه کنند و بخشی را به این حوزه اختصاص دهند. خانه کتاب و ادبیات ایران در برگزاری این برنامه ها با آنها مشارکت خواهد کرد.
هم افزایی و هم گرایی استان ها در برگزاری برنامه های هفته کتاب
در ادامه، مهدی رمضانی چابک نیز در این نشست گفت: در ۳۱ استان کشور و در ۳۵ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ها ستاد برگزاری هفته کتاب شکل گرفته است و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ها دبیری هفته کتاب در استان ها را برعهده دارند. از استان ها می خواهیم در برگزاری برنامه های حوزه کتاب و کتابخوانی به دو اصل مهم هم افزایی و هم گرایی مجموعه ها توجه کنند تا از ظرفیت نهادهای متولی فرهنگ و علاقه مندان این حوزه استفاده شود. توان مجموعه های فرهنگی به تنهایی کافی نیست بلکه اثرگذاری برنامه ها و فعالیت ها با در کنار هم قرار گرفتن چند نهاد امکان پذیر می شود.
مدیر کل استان های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: فعالیت های ترویجی کتاب و کتابخوانی باید استمرار داشته باشند و منحصر به یک هفته نشود تا در سطح آحاد جامعه اثرگذاری داشته باشد. مرداد ماه سال ۱۴۰۰ بند ز تبصره ۹ لایحه بودجه تصویب و آیین نامه و شیوه نامه اجرایی آن نیز ابلاغ شد؛ بر اساس این بند، دو درصد از اعتبارات هزینه دستگاه های اجرایی کشور و شرکت های دولتی و نهادها باید صرف هزینه در مسائل فرهنگی کشور شود. یکی از مهمترین حوزه های فرهنگ نیز کتاب و کتابخوانی است. این قانون ظرفیتی ایجاد کرده تا صنوف و نهادهای و مجموعه های فرهنگی فعال در حوزه کتاب و کتابخوانی بتوانند از حمایت دولتی بهره مند شوند. این قانون می تواند به تقویت حوزه کتاب و کتابخوانی در سطح ملی و استانی کمک کند.
محمدرضا هراتی (معاون توسعه کتابخانه ها و کتابخوانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و مدیر کمیته فرهنگی و محتوایی سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران) نیز در این نشست با استناد به سخنان مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به چند نکته محوری اشاره کرد و گفت: عملیات و فعالیت های هفته کتاب باید تحول محور و تحول افزا باشد؛ به این معنا که از برنامه ها و فعالیت های کلیشه ای و نمایشی دوری کنیم تا شاهد اثر گذاری بهتر و بیشتر این برنامه ها باشیم. عملیات و فعالیت های هفته کتاب همچنین باید درون گرا و برون زا باشند؛ عملیات درون گرا باید ناظر بر امکانات دستگاه ها و نهادها باشد؛ ممکن است برنامه ای مطلوب ما باشد اما ظرفیت و امکانات اجرایی آن در دستگاه ها وجود نداشته باشد. برنامه ها باید قابلیت تعمیم به سایر دستگاه ها را داشته باشد و برون زا باشد. برنامه ها همچنین باید ناظر بر ترویج و هم افزایی دستگاه ها و نهادهای همکار باشند. استمرار برنامه ها نیز باید مورد توجه قرار بگیرد تا نهضت کتابخوانی جان تازه ای بگیرد. مردمی کردن فعالیت ها از دیگر محورهایی است که باید در برنامه های این دوره از هفته کتاب به آن توجه کنیم. آموزش و پرورش و صدا و سیما دارای شبکه گسترده ای از مخاطبان در کشور هستند و نقششان در برنامه های هفته کتاب بسیار پرنگ است و می توانند به سایر دستگاه ها و نهادها کمک کنند.
در ادامه این نشست اعضای شورای برنامه ریزی و ستاد اجرایی سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران نظرات و پیشنهادهای خود را در برگزاری سی امین دوره هفته کتاب مطرح کردند که از جمله آنها می توان به طراحی نرم افزارها و پلتفرم های جذاب در حوزه کتاب وکتابخوانی برای ترغیب نسل جدید به امر مطالعه، انتخاب شعار متناسب با نسل جوان و دانشگاهی، تغییر رویکردها برای توجه به مخاطبان، راه اندازی پویش های کتاب محور در سطح ملی، ایجاد سرفصلی در مدارس با عنوان کلاس کتابخوانی از سوی آموزش و پرورش، راه اندازی شکل های جدید کتابخوانی در قالب تلفن همراه، حمایت از کسب و کارهای برگرفته از کتاب و فضای مطالعه و ضرورت انجام نظرسنجی در حوزه میزان سرانه مطالعه کشور، گرایش و ذائقه کتابخوانی مردم اشاره کرد.
همچنین کمک به تجهیز کتابخانه های سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور، توجه به کتابفروشی ها در هفته کتاب، ترغیب مردم برای حضور در کتابفروشی ها و کتابخانه ها ، برگزاری نمایشگاه های سیار با همکاری کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، نشست های نقد و بررسی و رونمایی کتاب در حوزه های تخصصی، برگزاری کارگاه های تخصصی برای ناشران و نویسندگان، برگزاری جشنواره فرهنگی هنری کارگر ایرانی، ترغیب اقشار مختلف جامعه به کتابخوانی در هفته کتاب، تجلیل از نویسندگان جوان، انتخاب یک روز در هفته کتاب با عنوان روز صنعت چاپ، انتخاب شهری به عنوان پایتخت چاپ کتاب، بازدید دانشجویان و دانش آموزان از چاپخانه های کتاب، استفاده از ظرفیت های ستاد اقامه نماز برای معرفی کتاب در قالب های مختلف به مخاطبان، راه اندازی ۱۲۰ میز کتاب در پردیس های دانشگاه فرهنگیان با همکاری ستاد اقامه نماز، تقدیر از نویسندگان و ناشران فعال در حوزه نماز، توجه به مخاطبان و پدیدآورندگان در هفته کتاب، نقش صدا و سیما و رسانه های مکتوب برای ترغیب مردم به مطالعه و کتابخوانی، بزرگداشت اهالی کتاب، حضور فعال اهالی کتاب در رسانه ها همزمان با هفته کتاب و فضاسازی شهر با محتوای مرتیت با کتاب و نویسندگان از دیگر موضوعات مطرح شده در این جلسه بود.
در این جلسه اسماعیل جانعلی پور(مدیر کل مجامع، تشکل ها و فعالیت های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، مهدی رمضانی چابک(مدیر کل استان های وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی)، محمدرضا هراتی(معاون توسعه کتابخانه ها و کتابخوانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و مدیر کمیته فرهنگی و محتوایی هفته کتاب)، محمد خلج (معاون مالی و اداری خانه کتاب و ادبیات ایران و مدیر کمیته پشتیبانی و مالی هفته کتاب) و سعید مجیدی (دستیار ویژه و رئیس حوزه مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و مدیر کمیته برنامه ریزی و اجرایی هفته کتاب) حضور داشتند.
مهدی مقدم (معاون فرهنگی ستاد هماهنگی و نظارت بر کانون های فرهنگی و هنری مساجد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، مهدی تشکری (رئیس گروه هماهنگی و نظارت بر امور استان های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، محمدرضا کریمی صارمی(معاون تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)، حجت الاسلام و المسلمین مجتبی عباسلو (مدیر روابط عمومی و روابط بین الملل کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی)، عباس باباخانیان (مدیر امور کتابخانه ها و ترویج فرهنگ کتابخوانی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران)، محمد راهی(مدیرعامل انجمن کتابفروشان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی(خوشه))، مجدالدین معلمی(مدیر عامل بنیاد کتاب سازمان تبلیغات اسلامی) و عبدالعظیم فریدون (رئیس انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان) از اعضای شورای برنامه ریزی سی امین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران نیز در این جلسه حضور داشتند.
همچنین نمایندگان بیش از بیست دستگاه و سازمان همچون دفتر امور چاپ و نشر معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی، سازمان تامین اجتماعی، سازمان زندان ها، اقدامات تامینی و تربیتی کشور، ستاد اقامه نماز کشور، کتابخانه و موزه ملی ملک، خانه کارگر جمهوری اسلامی ایران، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس، اتحادیه شرکت های تعاونی ناشران آشنا، شرکت تعاونی توزیع کنندگان کتاب تهران، انتشارات انقلاب اسلامی، اتحادیه ناشران وکتابفروشان تهران، انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، انجمن سینمای جوانان ایران، انجمن علمی بازرایابی ایران، انجمن ناشران بین الملل ایرانیان در این جلسه حضور داشتند و برنامه ها و پیشنهادهای خود را برای این دوره از هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران ارائه کردند.