درنگی کوتاە بر خاطرەنویسی
فریدە فتاحی قاضی
خاطره نویسی به عنوان یکی از ارکان انتقال تجارب بشـری، از منابع مهم مطالعه در زمینههای اقتصادی، تاریخی، اجتماعی و فرهنگ ملتها میباشد. خاطره به اموری که بر شخص گذشته باشد و آثاری از آن در ذهن شخص باشد و یا وقایع گذشته که شخص آن را دیده یا شنیده باشد،[۱] اطلاق میگردد. همچنین واژۀ خاطره از نظر لغوی به ضمیر، اندیشه و خیال اطلاق میگردد.[۲]
گفته میشود درج خاطرات در جوامعی که زیر تیغ سانسور هستند، طریق مناسبی است برای کشف و شناخت وقایع و رویدادهای پنهان و زوایای مستور در بطن تاریخ، البته به آن شرط که شناخت پدیدهها نه با پرسه زدن در سطح که با نفوذ در عمق آن حاصل گردد.
از آنجایی که یکی از طرق انتقال آداب و رسوم و انتقال مفاهیم به نسلهای آتی، خاطره نویسی است و چون نویسندۀ خاطرات در بستر و پرتو دیدگاهها، اندیشهها و اعتقادات ایدئولوژیکی خود حرکت کرده، دیده و شنیدههای خود را در مجموعه جملات باورمند ذهن خویش انطباق میدهد، پس بنابراین مطالعۀ مطالب میبایست با تأمل و تیزبینی خاصی صورت پذیرفته، بررسی گردد و سنجیده شود.
کتاب حاضر به بخشی از تاریخ این سرزمین میپردازد که از نظر رخداد رویدادهای مهم و تأثیرگذار منطقه و کشور، یکی از حساسترین مرحله و برهۀ تاریخی و گذار خود را طی نموده است. علیرغم تمام نقدهایی که میتوان به این اثر چون هر اثر دیگری داشت با بیان اینکه نقد نشان از اهمیت موضوع دارد، از آنجایی که در خاطرهنویسی ایرانیها مقولۀ تاریخ کمابیش غایب است و خاطره نویسی بیشتر مبدل به قصەنویسی و زندگی شخصی افراد شده است، بنابراین میتوان این اثر را در نوع خود مفید ارزیابی نمود. همچنین مطالب درج شده در این اثر از حیث صداقت گفتار نویسنده و درج دیدەها آنچنان که رخ داده است، بسیارحائز اهمیت است.
لیک در مورد شنیدەها بایستی دقت فراوان مبذول داشت و تحقیقات لازم و همەجانبه در اطراف شنیدهها تا حصول اطمینان از درستی آن به عمل آورد.
____________________
[۱]. لغتنامە دهخدا.
[۲]. فرهنگ معین.
برای دانلود نسخه کامل PDF معرفی کتاب بە کانال “خانهٔ کتاب كُردی” بپیوندید:
هر نوع بازنشر این متن با ذکر منبع «سایت خانه کتاب کردی” مجاز است.